Lan hài tía - Paphiopedilum purpuratum
Lan hài tía - Paphiopedilum purpuratum là loài lan đất, thân ngắn, lá thuôn hẹp. Cụm hoa thẳng mang 1 hoa ở đỉnh. Hoa lớn màu tía, cánh đài lưng rộng ở giữa, dài 2,8 - 3,6cm đỉnh có sọc đậm, không có đốm, cánh tràng hơi chúc xuống, mép có lông và giữa có vạch đậm xen lẫn các đốm. Cánh môi túi rộng và dài, hơi cong ra trước, mép thẳng.
Đồng danh: Paphiopedilum purpuratum (Lindl.) Stein, 1892. Cypripedium purpuratum Lindl. 1837. Cypripedium sinicum Hance ex Reichb. f. 1853. Cordula purpurata (Lindl.) Rolfe, 1912. Paphiopedilum aestivum Z.J. Liu & J.Y. Zhang, 2001.
Họ: Phong lan Orchidaceae
Bộ: Phong lan Orchidales
Lớp (nhóm): Lan đất
Lan hài tía - Paphiopedilum purpuratum
Phân bố
- Trong nước: Lào Cai, Cao Bằng (Nguyên Bình: Yên Lạc), Tuyên Quang (Na Hang), Lâm Đồng.
- Thế giới: Trung Quốc.
Giá trị: Lan hài tía là loài cây làm cảnh quý vì hiếm, có hoa với các màu tía và đỏ thẫm đẹp.
Lan hài tía - Paphiopedilum purpuratum là cây lâu năm, có 4 - 6 lá mọc thành 2 dãy. Lá hình thuôn - bầu dục, cỡ 7 - 14 x 2,3 - 4,2 cm, mặt trên loang lổ các khoang màu lục thẫm và lục nhạt, mặt dưới màu lục nhạt. Cụm hoa có cuống dài 10 - 20 cm, mang 1 (- 2) hoa. Lá bắc hình trứng hẹp, cỡ 1,5 - 1,7 x 0,7 cm, có lông trắng. Hoa rộng 7 - 10 cm, có mạng gân màu đỏ thẫm - tía ở tất cả các mảnh bao hoa; lá đài gần trục hoa màu trắng, ở nửa dưới chuyển sang màu lục, hình trứng rộng, cỡ 2,5 - 3,5 x 2,2 - 4,3 cm; lá đài kia màu lục, hình trứng hẹp, cỡ 2 - 3,5 x 1,2 - 1,6 cm; cánh hoa màu đỏ - tía thẫm, về phía gốc chuyển thành màu lục nhạt, về phía chóp thành màu hồng, có nhiều mụn cóc nhỏ dọc gân, hình bầu dục hay thuôn, cỡ 3,5 - 4,6 x 0,9 - 1,3 cm; môi màu tía - đỏ, cỡ 3,3 - 4,4 x 2 - 2,7 cm; nhị lép cỡ 0,8 x 0,8 - 1,1 cm; bầu dài 2,5 - 4 cm, phủ lông trắng.
Lan hài tía nở hoa vào tháng 9 - 10. Tái sinh bằng hạt. Mọc dưới tán rừng nguyên sinh rậm thường xanh nhiệt đới mưa mùa cây lá kim ở đỉnh và đường đỉnh núi đá vôi, có độ cao 600 - 1000 m, rất rải rác trên đất ở chân các vách đá có nhiều mùn.
Lan hài tía thích đất rất ẩm ướt, thoát nước tốt ở mùn, đá vôi tinh thể bị xói mòn cao, đất đá và đá vôi dốc. Loài này thích môi trường sống ở vùng khí hậu nhiệt đới kết hợp với núi.
Lá thay đổi từ màu trắng hoặc xanh nhạt đến màu xanh đậm. Nó hiếm khi tạo thành một cụm hoa hai hoa.
Xem thêm