Hoàng thảo sừng - Dendrobium longicornu
Đại giác hay hoàng thảo sừng, thạch hộc cựa dài, trường cự thạch hộc là một loài lan trong chi Lan hoàng thảo. Cây phân bố ở Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam. Tại Việt Nam, cây có mặt ở các khu vực: Sa Pa, Tam Đảo, Đà Lạt.
Giá trị: Cây dùng trị bệnh thương tổn đến tân dịch, miệng khô phiền khát, bị hư nhiệt sau khi khỏi bệnh. Cây làm cảnh vì có hoa đẹp, màu trắng sau ngả sang vàng nhạt, cựa dài, môi vàng có sọc và các đường sống nổi màu da cam đẹp.
Tình trạng: Loài có khu phân bố và nơi cư trú chia cắt. Hiện đã bị suy giảm nghiêm trọng do khai thác để trồng, bán chủ yếu làm cây cảnh, đôi khi làm thuốc và chặt phá rừng hủy hoại nơi cư trú.
Biện pháp bảo vệ: Loài đã được ghi trong Sách Đỏ Việt Nam (1996) với cấp đánh giá “hiếm” (Bậc R). Đề nghị xây dựng khu bảo tồn và nhân giống Lan trong vườn quốc gia và di chuyển một lượng cây sống có thể của loài này về khu bảo tồn và chăm sóc.
Lan Hoàng thảo sừng
Hoàng thảo sừng sống bám. Thân hình trụ, dài 30 - 40cm, đường kính 0,4 - 0,5cm, phủ đầy lông ngắn màu đen; gióng dài 2,8 - 3cm. Lá hình mác dài 5 - 8cm, rộng 1 - 1,5cm, đầu chia 2 thùy lệch. Cụm hoa mọc ở nách lá, gồm 1 - 3 hoa, mọc trên thân còn lá.
Lá hình mác dài 0,5 - 0,7cm, đầu nhọn, phủ lông ngắn màu đen. Hoa màu trắng, về sau ngả sang màu vàng nhạt, đường kính 3 - 3,5cm. Lá đài hình mác, dài 2 - 2,5cm, rộng 0,8 - 1cm, đầu nhọn, gốc thót.
Cánh môi hình nêm, dài 2,8 - 3cm, rộng 2,5cm, chia 3 thùy, ở giữa môi có 3 đường sóng màu da cam, ở đỉnh tách ra thành hình ngón xòe, thùy bên hình bán nguyệt, thùy giữa rộng 0,8 - 1cm, mép xẻ răng sâu không đều, dọc gân ở thùy giữa có lông ngắn. Trụ dài 0,6cm, màu trắng, răng trụ có đỉnh nhọn. Nắp hình trụ, màu trắng. Cuống hoa và bầu dài 3 - 3,5cm.
Sinh học:
Mùa hoa tháng 9 - 10. Tái sinh bằng hạt và chồi. Mọc bám trên các cây gỗ lớn trong rừng thưa, ở độ cao 1200 – 2200 m.
Nơi sống và sinh thái:
Sống phụ sinh trên thân cây gỗ lớn trong rừng rậm nhiệt đới thường xanh, ở độ cao khoảng 900 - 1400 m, nếu là thạch lan thì sông trên đá trong thung lũng, trên độ cao 1.150-2.300 m, trải dài từ Ấn độ và Nepal tới Sikkim, Myanmar và Trung quốc
Xem thêm
