Độ ẩm cần thiết cho lan phát triển

Để lan phát triển tươi tốt và cho ra những cánh hoa lan đẹp và tươi thắm nhất thì dựa vào rất nhiều những yếu tố. Có thể kể đến như cách chăm sóc, bón phân, giống, không khí….và một trong những yếu tố khiến cho các nhà vườn trồng lan không khỏi lo lắng chính là độ ẩm. Đây là một trong những điều kiện cần thiết để phong lan có thể phát triển toàn diện nhất.

Với những nhà vườn trồng lan thì vấn đề độ ẩm luôn là nỗi lo hàng đầu, người ta cố gắng tạo ra những độ ẩm thích hợp cho sự tăng trưởng cũng như phát triển của các giống lan. Độ ẩm thông thường thích hợp cho sự tăng trưởng của nhiều loài. Tuy nhiên với lan thì độ ẩm lý tưởng nhất vẫn là độ ẩm của vùng bản sứ nơi mà loại lan đó được tìm thấy. 

Độ ẩm tương đối của không khí chính là tỉ số giữa sức trương hơi nước thật sự và sức trương hơi nước bão hòa ở nhiệt độ đó. Ẩm độ tương đối chính là sự thay đổi theo mùa trong năm cũng như tùy theo giờ trong ngày. Mùa mưa thì ẩm độ sẽ cao hơn mùa nắng, ngày quang đãng, sáng sơm sẽ cao hơn giữa trưa.

Nếu vườn lan được đặt ở những vùng chung quanh có nhiều cây cối hay sông rạch, độ ẩm sẽ cao hơn và điều hòa hơn ở vùng trống trãi. Tương tự ở những vùng gần biển ẩm độ sẽ ổn định và cao hơn ở những vùng lục địa. Ở Việt Nam, ẩm độ tương đối trung bình  hàng năm thay đổi từ 80- 90%, ẩm độ tối đa trong ngày vào lúc sáng sớm và tối thiểu vào lúc 12 giờ trưa.

Với lan thì lượng nước tưới hằng ngày mới chính là điều kiện tốt để quyết định đến yếu tố ẩm độ cục bộ trong chậu cũng như ẩm độ trong vườn. Nó góp phần hình thành một tiểu khí hậu cá biệt. bên cạnh đó, sự thông gió, nhiệt độ, độ chiếu sãng cũng chính là chìa khóa giảm độ ẩm khi cần thiết.

Để đo được ẩm độ tương đối người ta dùng một dụng cụ gọi là ẩm kế. Trong ẩm kế lại có hai nhiệt độ thủy ngân là t và t’, nhiệt kế t dùng để đo nhiệt độ không khí, nhiệt kế t’ còn gọi là nhiệt kế ướt có bầu thủy ngân đặt trong một bao vải ướt dùng để đo nhiệt kế đặt trên bao vải ướt nói trên.

Nếu không sử dụng hai phương pháp trên bạn cũng có thể sử dụng phương pháp đơn giản hơn cho vườn lan của mình chính là dùng vật chỉ thị. Sự xuất hiện của những loài rau như càng cua, rau má lá nhỏ, rau sam…trên mặt đất và các loại rêu xanh trên thành chậu chính là minh chứng cho việc không khí có ẩm độ tương đôi khá cao.

Ngoài ra người trồng lan cũng có thể dùng tay sờ vào thành chậu để đoán ẩm độ, nếu khi sờ tay cảm nhận được đọ ẩm chính là chậu đã thừa nước. Bề mặt chậu khô và mát vừa là vừa còn nếu thành chậu hơi khô và hơi ấm thì là thiếu nước.

Một điểm đặc biệt của cây lan là có thể bị chết rất nhanh nếu xảy ra hiện tượng thừa và thiếu nước . Đây cũng là một trong những sự cố mà người chơi lan thường hay mắc phải . Nếu thừa nước cây sẽ bị thối chết trong vài ngày và nếu thiếu nước thì cây sẽ bị khô và chết. Một độ ẩm vừa phải, thích hợp cho từng loài cây là tốt hơn cho sự phát triển cũng như sinh trưởng của các loài cây.

Căn cứ vào loại hình rừng và địa điểm của cây lan được lấy trong địa hình đó mà có thể giúp ta có thể dự liệu được ẩm độ tối đa hoàn hảo cho cây. Ví dụ như loài Hạc Đỉnh chỉ mọc trong đầm lầy cho nên khi trồng loại lan này thì không bao giờ sợ loại cây này có thể chết vì độ ẩm quá cao hay vì ngập úng và ngược lại.

Khi trồng lan thì các nhà vườn cần lưu ý đến ẩm độ của vùng, của vườn và độ ẩm cục bộ trong chậu. Ẩm độ của vùng là ẩm độ của một vùng có diện tích nhỏ mà ở đó ẩm độ gần đồng nhất với nhau, định nghĩa này chỉ có ý nghĩa tương đối, ẩm độ của vùng là ấm độ được tạo ra từ thiên nhiên. Ẩm độ của vườn chính là ẩm độ đo được trong vườn lan còn ấm độ cục bộ chính là ẩm độ trung bình của các chậu lan có trong vườn, ẩm độ này đo được trong các giá thể.

Một điểm cần lưu ý là nếu ẩm độ trong vùng cao thì ẩm độ của vườn và của chậu cũng cao, do đó không cần giữ nước. Nếu ẩm độ của vùng thấp thì ta tăng lượng nước tưới và giá thể được cấu tạo gồm những chất hút ẩm.

Những chỉ tiêu về độ ẩm giúp cho nhà vườn có thể cải thiện độ ẩm hoàn hảo nhất cho sự tăng trưởng. Do đó nếu vườn lan được đặt ở vùng cao ráo, ta có thể dễ dàng tăng độ ẩm của vườn bằng cách tưới nước thường xuyên dưới mặt đất tạo một ẩm độ thông qua sự bốc hơi nước nhưng tốt hơn hết nên dùng một số loại thực vật ưa bóng và chịu ẩm tốt như một số cây kể trên.

Nếu đã được cải tạo như trên nhưng vẫn không thể đáp ứng được độ ẩm, lúc này có thể tạo cho cây một giá thể hoàn toàn có thể giữ ẩm để tránh tình trạng bốc hơi như sơ dừa hay lục bình. Độ ẩm trong vườn cao thì tốt hơn là độ ẩm thấp, hoa phong lan thường bị chết do độ ẩm trong vườn thấp,  ẩm độ cục bộ được tạo bởi những cá thể hoàn toàn giữ ẩm trong chậu. tưới nước vào chậu sẽ làm gia tăng ấm độ cho lan nhưng phải lưu ý vấn đề này khi mùa mưa.