Bệnh tơ trắng
Nguồn gây bệnh chính là vi khuẩn Sclerotiumrolfii. Còn gọi là bệnh nấm mốc, bệnh thối rễ lan, bệnh sợi trắng, nó gây hại trên đất trồng lan, phần đỉnh của thân cây lan và vi khuẩn dạng sợi phân bố dày đặc ở gốc cây, hình giống sợi tơ trắng, vì thế được gọi là bệnh tơ trắng. Đây là một trong những loại nấm thường gặp nhất ở lan, dễ phát sinh vào mùa mưa độ ẩm cao, vào lúc giao mùa xuân chuyển sang hè mùa mưa phùn, và khi mùa thu mưa kéo dài bệnh phát triển rất nhanh. Bệnh chủ yếu gây hại phần gốc và thân cây. Khi nhiễm bệnh trên thân cây xuất hiện đốm bệnh dạng nước màu vàng đến nâu nhạt, sau đó phiến lá héo rũ, thân và cành thối chuyển sang màu nâu, rất dễ gãy. Nghiêm trọng hơn giả hành của hoa cũng bị nhiễm bệnh, phần cây bệnh có mốc trắng dạng sợi và lan dần xuống phần gốc và đất bề mặt. Thời kỳ sau khi phát bệnh, vi khuẩn dạng sợi thường tụ lại với nhau thành hình tròn, ban đầu có màu trắng, rồi dần chuyển sang vàng, cuối cùng có màu nâu, đây là điểm khác biệt nhất của loại bệnh này so với các bệnh khác. Phiến lá cây bệnh màu vàng sau đó khô héo và rụng, rất nhanh sau đó gốc cây và giả hành cũng héo và bị thối. Nếu bệnh phát tán lên trên cành cây sẽ thối dẫn đến chết cả cây.
Bệnh tơ trắng để lại những vi khuẩn và nhân vi khuẩn trên cây bệnh qua mùa đông. Nhân vi khuẩn có khả năng kháng cự với điều kiện môi trường xấu, có thể sống 4 - 5 năm trong đất trồng và lan truyền theo mầm bệnh, đất và nước. Trong điều kiện mưa nhỏ vào tháng 4 - 5, độ ẩm cao bắt đầu ngấm bệnh; từ tháng 6 - 8 nhiệt độ và độ ẩm cao là thòi kỳ cao điểm phát bệnh. Thường khi độ ẩm cao, khô hanh hoặc đang mưa chuyển sang nắng chúng bắt đầu gây hại. Khi độ pH = 5,3, bệnh nghiêm trọng nhất.
- Xung quanh vùng bệnh rắc vôi sống để khống chế vi khuẩn phát tán. Hoặc dùng thuốc trừ sâu, phun xả vào mặt lá hoặc tưới gốc hỗn hợp gồm 1:500 Chlorothalonil và 1:1:100 Bordeaux mixture. Hoặc dùng 1: 100 nước vôi tưới trực tiếp lên phần thân cây bệnh và đất xung quanh đó. Hoặc dùng Topsin - M pha loãng vối nước theo tỷ lệ 1:800 lần phun lên đất vào mùa mưa độ ẩm cao để phòng bệnh.
- Trộn vào rễ cây tro cỏ, hoặc rắc tro cỏ lau lên mặt chậu. Khoảng tháng 4 - 5 phun 1% nước vôi vào chất trồng. Nhằm thay đổi độ chua của chất gốc, khống chế tác hại của bệnh. Khi phát bệnh cần lập tức cắt phần thân bệnh, ngâm cây lan trong 1% dung dịch CuS04 đồng sun phát 1%, 0,2% Quintozene hoặc 50% Carbendazim rắc trên đất trong chậu trồng, cũng có thể dùng Zineb 50% pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:500 - 1.000 lần hoặc 50% Carbendazim pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:1.000 lần phun xả lên đất ở gốc để không chế bệnh.
- Khi xuất hiện sợi nấm trắng xung quanh giả hành nhưng giả hành chưa bị thối cần lập tức ngắt giả hành đi, đổ chất trồng có mầm bệnh, dùng vòi nước chảy rửa sạch cây rồi dùng bột giặt làm sạch phần gốc, cuống lá, giả hành, sau đó vài phút lại dùng nước rửa sạch, cây khô thì đem trồng trong chất trồng mới.
- Pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:500 - 700 lần dung dịch Validacin, phun trực tiếp lên cây bệnh 1 - 2 lần, nếu vẫn còn sợi nấm hoặc nhân vi khuẩn, có thể phun tiếp 1 - 2 lần. Hoặc dùng dung dịch Clo loãng theo tỷ lệ 1:500 - l.OOOg chloramphenicol tưới vào cây bệnh, mỗi ngày một lần, phun liên lục 2 lần. Các cây gần cây bệnh cũng có thể dùng thuốc này, phun toàn bộ mặt và lưng lá, bề mặt chậu trồng, rễ cây. Mỗi ngày một lần, phun liên tục 2 lần, cũng có thể một ngày 2 lần, phun liên tục 4 lần.
- Sau khi phát bệnh phun 50% Benomyl pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:1.000 lần, 7 - 10 ngày phun một lần, phun liên tục 2 - 3 lần, sẽ có tác dụng phòng bệnh tốt. Cũng có thể dùng 50% Sumilex pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:500 lần vào lúc tròi âm u hoặc trước và sau khi tròi mưa, hoặc 50% Ronilan pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:500 lần, Oxadixylmancozeb pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:500 -600 lần, phun lên thân cây, phiến lá, mặt chậu, hiệu quả khá rõ rệt.
Xem thêm
