Lan hài hồng - Paphiopedilum delenatii
Lan hài hồng là loài lan đặc hữu của Việt Nam, mới chỉ gặp ở điểm lấy mẫu chuẩn thuộc tỉnh Khánh Hoà (Nha Trang) và một điểm thuộc phía bắc
Đồng danh: Paphiopedilum delenatii Guillaum. 1925. Cypripedium delenatii (Guillaum.) C.H. Curtis, 1931.
Họ: Phong lan Orchidaceae
Bộ: Phong lan Orchidales
Lớp (nhóm): Lan đất
Mô tả:
Lan hài hồng - Paphiopedilum delenatii
Lan hài hồng mọc thành bụi nhỏ trên các hốc đá ẩm. Lá dài 8 - 11cm, rộng 3 - 4cm, xếp 2 dãy, hình thuôn dài, mặt trên màu lục thẫm, mặt dưới nhạt hơn, có nhiều chấm màu tía. Cụm hoa dài 20cm, có 1 - 2 hoa, cuống màu lục, có chấm đỏ và lông thưa. Lá bắc 2, hình bầu dục, dài 1,2 - 1,5cm. Hoa màu hồng, đường kính khoảng 8cm.
Lá đài trên hình trứng, đều nhọn, mép hơi cuộn, dài 3cm, rộng 4cm, mặt trong màu hồng nhạt, có lông ngắn, mặt ngoài có nhiều chấm đỏ. Lá đài dưới gống lá đài trên về hình dạng nhưng lớn hơn một chút, ngắn hơn môi. Cánh hoa gần tròn, dài 3 - 4cm, rộng 2,4 - 3,5cm mặt trong màu hồng nhạt, mặt ngoài có nhiều chấm màu hung đỏ, có lông thưa ngắn ở cả hai mặt.
Cánh môi màu đỏ tươi, hình trứng cầu, dài 2,5 - 3,8cm, miệng hình bầu dục, mép cuốn vào trong, có lông ngắn ở gốc. Nhị lép màu tím đỏ với một vệt rộng màu vàng tươi ở đỉnh, màu trắng ở gốc, hình thoi, dài 1,5cm, đầu tròn, mép có lông.
Phân bố:
Lan hài hồng là loài lan đặc hữu của Việt Nam, mới chỉ gặp ở điểm lấy mẫu chuẩn thuộc tỉnh Khánh Hoà (Nha Trang) và một điểm thuộc phía bắc nhưng không rõ địa danh.
Giá trị:
Lan hài hồng là nguồn gen qúy, hiếm và độc đáo để lai tạo với một số loài lan hài khác tạo ra các dạng lan hài đẹp có ý nghĩa về khoa học và kinh tế. Đã được các chuyên gia về thực vật và các nhà bảo vệ môi trường quan tâm, được CITES (công ước quốc tế về buôn bán động thực vật có nguy cơ bị tuyệt chủng) ghi nhận.
Lan hài hồng là một loại cỏ lâu năm, có 5 - 7 lá thường mọc chùm. Lá hình thuôn - bầu dục, cỡ đến 11 x 4 cm, mặt trên loang lổ các khoang màu lục nhạt và màu lục thẫm, mép có lông ở gần gốc, mặt dưới màu vàng nâu với nhiều chấm hay khoang màu tía. Cuống cụm hoa dài đến 22 cm, thường mang 1 (- 2), rất ít khi 3 hoa. Lá bắc hình trứng - bầu dục, cỡ 1,2 - 1,5 x 1 cm, có lông ngắn. Hoa thường màu hồng nhạt với môi màu hồng tía hay tía - hồng, rộng đến 8 cm; dạng hoa màu trắng gặp rất ít. Lá đài ở gần trục hoa hình trứng, cỡ 1,7 - 3,5 x 1,8 - 2,5 cm; lá đài kia cũng hình trứng, cỡ 1,9 - 3 x 1,4 - 2,9 cm; cánh hoa hình bầu dục rộng, cỡ 3 - 4,2 x 2,4 - 3,8 cm; môi gần hình cầu, cỡ 2,5 - 3,8 x 2,5 - 3 cm, mép cuốn vào trong và có lông; nhị lép hình trứng, cỡ 1,4 - 1,7 x 1,3 - 1,6 cm, có lông mép; bầu dài đến 5,5 cm, có lông cứng và nhiều chấm màu tía.
Mùa hoa vào tháng 2 - 3. Tái sinh bằng hạt và chồi.
Nơi sống và sinh thái: Mọc rất rải rác dưới tán rừng mưa nhiệt đới thường xanh mưa mùa ẩm, ở vùng núi đá, chịu hạn khá tốt
Xem thêm